کد مطلب:42846 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:25

گنجینه پرسمان » حديث شناسي

1- آيا تفأل صحيح است يا نه ؟ لطفا مرا در اين امر با سند معتبر راهنمايي فرماييد ؟

بخش اول : معني فال و تَطير.
تطير: به معني تشأم يعني: شومي و نا مباركي است, همانگونه كه قرآن كريم مي فرمايد: { ان تصبهم سيئه يطيروا بموسي و من معه الا انما طائرهم عندالله }
«سوره مباركه اعراف , 131 »
چون فرعونيان به حضرت موسي ايمان نياوردند و به جهت عداوت با او بني اسرائيل را عذاب مي كردند. لذا خداوند بر فرعونيان غضب كرده و آنها را به قحط و بلا مبتلا كرد و زراعتهايشان را ملخ خورد و ميوه باغها يشان تلف شد و هفت شبانه روز برف بر آنها باريد و آب رود نيل تبديل به خون شد . قوم فرعون با ديدن اين عذابها مي گفتند: ما بد شومست ونا مباركي حضرت موسي «عليه السلام » به اين عذابها مبتلا شدند و لذا تطير به حضرت موسي و قدومش مي زدند . كه خداوند سبحان مي فرمايد : «غلط فهميده اند بلكه آن عقوبتها و عذابها به خاطر شومي اعمال فرعون و قبطيان بوده كه بر كفر و عناد خود اصرار داشتند و ايمان نمي آورد ند» ( 5)
فال : به معناي كلمه صالحه است كه كسي آن را از شما بشنود. چنانكه حضرت رسول« صلي الله عليه واله » درجواب كسي كه از او معناي فال را سوال كرد فرمودند :{ الفال كلمه صالحه يسمها احدكم} ( 6) همانگونه كه مجمع البحرين از ابن سكت نقل مي كند كه : به شخص مريض خطاب مي شود و او بدين واسطه بهبود مي يابد. ( 7)
يا كسي دنبال چيزي مي گردد , ديگري به او مي گويد اي, يا بنده (8) با كلامش فال نيك مي زند و نيكي را قصد مي كند .
بخش دوم : دليل نقلي « روايت » در بحار الانوار نقل شده است « ان رسول الله كان يحب الفال و يكره الطيره » ( 2)
پيامبر اكرم « صلي الله عليه واله » فال را دوست داشت ولي تطير را بد مي دانست .
روايت دوم : «قال رسول الله « صلي الله عليه واله » {ان الله يحب الفال الحسن} ( 3) پيغمبر اكرم « صلي الله عليه و اله » فرمودند :« خداوند فال نيك را دوست دارد.
روايت سوم : ان النبي {كان يحب الفال صالح و الاسم الحسن و يكره الطيره و هي الشام .}
پيابر فرمودند : « فال خوب , مراسم نيكو را دوست مي داشت و فال بد زدن را قبيح مي دانست »
بخش سوم : نمونه هاي از فال بد زدن « تطير»
نوشته اند اول كسي كه فال بد زدند اولاد كيومرث بودند. وقتي كه كيومرث مريض بود , خروس اول شب فرياد نمود و در همان شب او از دنيا رفت لذا آنرا به فال بد گرفتند و آن خروس را كشتند. ( 9)
مرحوم حاج شيخ عباس قمي مي فرمايد : مردم بيعت طلحه را با امير المومنين «عليه السلام » شوم مي دانستند . چون اولين كسي كه بيعت كرد طلحه بود و دستش شل و ناقص بود لذا مي گفتند اين حكومت پايدار نمي ماند و همچنان شد كه فال بد زد. ( 10)
جهت تفصيل و آشنائي بيشتر در اين رابطه به كتب مربوطه از جمله كتاب خزينه الجواهر في زينه المنابر , مرحوم حضرت آيه الله حاج شيخ علي اكبر نهاوندي .
و كند و كاوش درباره استخاره و تفال از ابو الفضل طريقه دار مراجعه فرمائيد .
نتيجه : با توجه به روايات ونقلهاي تاريخي كه در دسترسي است جواب سوال شما مثبت است و به هر صورت نيك و بد وجود داشته است و البته فالگيري كه ادعا مي كنند آينده را مي توانند بفهيده از بحث ما خارج هستند و به هيچ وجه مورد قبول نمي باشند, بلكه تفال به معناي نيك انديشي و خوشبيني نسبت به كار ( معقول ) خوب بوده و بدگماني و بد انگاري ( كار معقول ) كار ناپسندي است زيرا؛ كه هر كدام از اين دو كار مي توانند در نتيجه و موفقيت ما در كارمان تاثير بگذارند
منابع :
1- سفينه البحار , ج 1 , ص 530 , ماده رفع
2- مجمع البحرين علامه طريحي , ج 5 , ص 439
3- سفينه البحار شيخ عباس قمي , ج 2, ص 340 ماده فال
4- همان, ص 102
5- مجمع البيان , ج 4 , ص 467
6- خزينه الجواهر , ج 1 , ص 590
7- المنجد , ص 566 , ماده فال
8- مجمع البحرين , ج 5 , ص 439
9- خزينه الجواهر , ج 1 , ص 599
10- سفينته البحار, ج 1 , ص 102
11- سوره مباركه ابراهيم, آيه 15
12- خزينه الجواهر , ج 1 , ص 590 به نقل از حيات الحيوان .